بررسی تفسیری و ریشه شناختی فرهنگی تقدس گیاهان در آیین زرتشت

جوامع سنتی وفلاحتی ازلحاظ کارکرد و ساختار بر پایه اصولی به حیات مادی و معنوی خود ادامه حیات داده اند که کاملا وابسته به اصل "رویش" و تولید محصولات کشاورزی بوده است و در این بین تمامی آئین ها و باورها و جشن ها و همچنین تمامی اموری که باعث دوام و بقای این تفکرات شده است ،برپایه همین اصل یعنی رویش استوار است.جامعه زرتشتی ایرانی نیز از این قانون مستثنی نبوده و دست فراخی در امر کشاورزی و پرورش گیاهان و استفاده مفید از آنها داشته تا جایی که در برخی از موارد این گیاهان جنبه تقدس پیدا کرده و حرمت نگه داشتن و حفظ آن گیاه را باعث بقای زندگی دانسته اند و در واقع کارکردهای خاص آن گیاهان از جنبه درمانی و آئینی و اقتصادی و غیره ...همگی نشان از این تقدس دارد.دربیشترآیینها ومناسک زرتشتی می توان گیاهان را به عنوان عنصری معنادار و موثرشناسایی کرد. بررسی آیین ها ومناسک گویی به ما این امکان را می دهد تا حلقه ی گمشده میان باورها واعتقادات پرستشی رابا اعمال و آیینهای مربوط به تولید مثل و باروری، زایش، بلوغ، همسرگزینی ومرگ به رابطه ی کهن وعمیق انسان با گیاه پی برده ودریابیم که گیاهان تاچه حد درزندگی انسان ها موثر و مفید بوده اند. ازاین روست که در اسطوره های آفرینش، عنصر«گیاه» همواره نقش اساسی داشته و بخشی از اسطوره های مردم را گیاهان تشکیل می داده اند.همچنین گیاهان و درختان به اعتبار نوع کارکردشان، معانی و سبک های زندگی و الگوهای معیشتی گوناگون را رقم زده اند. نمادها و نشانه هایِ این حضور را میتوان در روایات اسطوره ای و انواع مناسک جادویی، شعائر دینی، جشنهای دینی و ... مشاهده کرد. دراین پژوهش سعی شده تا با بررسی مطالب فوق وشناسایی وتفکیک گیاهان مقدس از دیگرگیاهان- درآیین زرتشت- و با استفاده از تکنیک های مصاحبه، وروش تحقیق با شیوه مشاهده مشارکت آمیز ژرفانگر که خاص پژوهش های مردم شناختی می باشد و با تکیه بر مکتب یا نظریه کارکرد گرایی (نیاز) برانیسلاومالینوفسکی و تفسیر گرایی گیلفورد گیرتز و میرچا الیاده بیان شود.